Günlük hayatta elimizden düşürmediğimiz o plastik şişeler, düşündüğümüzden çok daha büyük bir risk taşıyor olabilir. Özellikle gazlı içecekleri doğrudan şişeden içme alışkanlığı, her yudumda vücudumuza mikroplastik ve hatta nanoplastik parçacıklar almamıza neden olabilir.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na göre, ortalama bir yetişkin yılda 52.000 mikroplastik parçacığı tüketiyor olabilir. Bu rakamlar, konunun ciddiyetini gözler önüne sererken, yeni bir araştırma da plastik şişelerin masum olmadığını ortaya koydu.
Mikroplastik Tehlikesi: Her Aç-Kapa Hareketi Riski Artırıyor
Fransa merkezli çevre derneği Agir pour l'Environnement, yaygın olarak tüketilen iki içecek olan Coca-Cola Original (1 litrelik) ve Schweppes Indian Tonic (1.5 litrelik) ürünlerinde plastik şişeler üzerinden mikroplastik bulaşımı olup olmadığını araştırdı.
Gerçek kullanıcı davranışlarını taklit etmek adına ekip, bir şişeyi sırasıyla 1, 10 ve 20 kez açıp kapatarak testler gerçekleştirdi. Bulgular çarpıcıydı:
-
Coca-Cola, ilk açılışta 4 mikroplastik parçacık içeriyordu.
-
Schweppes ise aynı durumda 4.6 parçacığa ulaştı.
- Yirminci açılış sonunda bu sayı Coca-Cola için 46’ya, Schweppes için 62’ye yükseldi.
Tespit edilen parçacık türleri arasında polietilen (PE), polietilen tereftalat (PET), polivinil klorür (PVC), poliamid (PA), polipropilen (PP) ve poliüretan (PU) yer aldı. Bu polimerlerden sadece PE ve PET, üretici tarafından içecek temasında kullanıldığı kabul edilen maddeler arasında.
Sadece Mikro Değil, Nano Tehlikesi de Var
Araştırmanın en dikkat çekici noktasıysa nanoplastik bulgularıydı. Bu parçacıklar, boyutları sayesinde vücut hücrelerine ve organlara kadar sızabiliyor.
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), mikroplastikleri bir boyutu 5 mm’den küçük olan parçacıklar olarak tanımlarken, nanoplastiklerin 1 mikrondan (µm) daha küçük olduğunu belirtiyor. Bu da bir insan saçının çapının yaklaşık 70 mikron olduğu düşünülürse, nanoplastiklerin ne kadar küçük ve sinsi olduğunu açıkça gösteriyor.
Daha Güvenli Bir Seçim Mümkün Mü?
Agir pour l'Environnement araştırma başkanı Magali Leroy, “Tüketicilere sağlık riski taşımayan, kimyasal olarak inert ambalajlar sağlanmalı” diyerek çağrıda bulunuyor.
Peki biz ne yapabiliriz? En basit önlem, içeceğinizi doğrudan şişeden içmek yerine bir cam bardağa dökerek tüketmek. Böylece sadece içeceğinizin keyfini çıkarır, her yudumda plastik değil lezzet alırsınız.
